Bilim insanları, dişlerin kendi kendilerini tamir edebileceğini, böylece dolgu yaptırmaya gerek kalmayabileceğini belirtiyorlar.
Londra merkezli King’s College Üniversitesi’nden bir grup bilim insanı, fareler üzerinde yaptıkları deneyde, bir çeşit kimyasalın diş özündeki hücreleri harekete geçirerek, ufak çürükleri tedavi edebileceğini buldular.
Kullanılan yöntemde, biyolojik olarak çözünebilen bir sünger ilaca batırılıyor ve daha sonra diş çukuruna yerleştiriliyor.
‘Science Reports’ dergisinde yer alan çalışma sonucunda “tam, etkili ve doğal tedavi” elde edildi.
Dişler sınırlı ölçüde kendilerini yenileyebilir özelliklere sahipler. Dişler, diş minesinin altındaki katman olan dentini ince bir tabaka halinde yineleyebiliyorlar, ancak bu büyük diş çukurlarını doldurmaya yetmiyor.
Genellikle dişçiler, diş çürüğünü tamir etmek ya da metal civa alaşımı (amalgam) veya toz cam ve porselen karışımıyla doldurmak zorundalar.
Bu dolguları bir kişinin tüm hayatı boyunca birkaç kez değiştirmek gerekebiliyor, bu yüzden araştırmacılar dişin kendini yenilemesini sağlayarak çürükleri doğal yollardan tedavi etmenin yolunu arıyorlar.
‘Tideglusib’ isimli ilacın diş özündeki kök hücre oluşumunu harekete geçirerek, bir farenin dişindeki 0.13 milimetrelik delikleri tamir edebildiğini buldular.
Dişteki çürüğe önce ilaca batırılmış bir sünger yerleştiriliyor, ardından üzerine koruyucu bir kaplama yapılıyor.
Yeni bir tedavi
Araştırma ekibinde yer alan Profesör Paul Sharpe, BBC’ye yaptığı açıklamada “Sünger çözünebilir, işin en önemli noktası bu” diyor.
“Süngerin yerleştirildiği yer minerallerle doluyor, neticede dentin kendini yeniliyor, böylece ileride değiştirmeniz gerekecek bir dolguya gerek kalmıyor” dedi.
King’s College Üniversitesi’ndeki ekip şimdi daha büyük çukurların tedavi edilip edilemeyeceğini araştırıyor.
Profesör Sharp, yakında yeni bir tedavinin mümkün hale gelebileceğini söylüyor:
“Çok uzun süreceğini sanmam, kendini yenilemeyi sağlayan tedavi yöntemleri arasında bu çocuk oyuncağı ve umarım 3 yıl ile 5 yıl arasında kullanıma sokulabilir.”
Rejeneratif (yenilenme) tıp alanı, hücrelerin bölünerek kendi kendini tedavi etmesini amaçlıyor, bu yöntem kanserin tedavisinde de önem arz ediyor.
‘Tideglusib’ isimli ilaç hücrelerdeki bir dizi kimyasal sinyal olan Wnt sinyal yolağını değiştiriyor. Hücreler arası sinyal iletimi aynı genetik bilgiye sahip hücrelerden farklı hücrelerin oluşumunda önemli rol oynuyor.
Ancak ilaç potansiyel bunama (demans) hastalarının tedavisinde denenmeye başlandı bile.
Bu diş çürüklerinin tedavisinde bulunan son yöntem. King’s College Üniversitesi’ndeki bir başka araştırmacı ekip, elektriğin mineralleri diş minesine yönlendirerek dişi güçlendirebileceğini düşünüyor.
Kalsiyum ve fosfat gibi mineraller, bakterilerin besin artığıyla oluşturdukları asitlerle doğal yollardan dişlere girip çıkıyorlar.
Ekip, mineral bileşimi hazırlıyor ve az bir elektrik akımıyla minerallerin dişin derinliklerine itilmesini sağlıyorlar. Bunun da dişi güçlendirerek, diş çürüklerini azaltabileceği belirtiliyor.
